Als vrouw van halverwege dertig zonder kind krijg ik deze vraag regelmatig. Ik hoor weleens dat vrouwen de vraag onbeschoft vinden. Te direct, te confronterend - je weet tenslotte niet waarom iemand geen kinderen heeft. Misschien is het wel heel pijnlijk. Blijkbaar heerst er een taboe op pijnlijke en confronterende vragen. Het krijgen van kinderen is de norm, dat is altijd zo geweest. Dat mensen vragen stellen wanneer je hiervan afwijkt, is wat mij betreft niet gek. We zijn nieuwsgierige wezens ;-). En een antwoord kan voor de vraagsteller nog weleens heel inspirerend zijn.
Waarom ik mijn verhaal deel
Daarom deel ik mijn verhaal: omdat het misschien inspirerend kan zijn voor anderen zonder kind(eren) en zij dit een confronterend onderwerp vinden. Vrouwen die misschien nog twijfelen. Die dolgraag ‘ja’ willen, maar waarbij het om welke reden dan ook een ‘nee’ blijft. Of vrouwen die een sterke ‘nee’ voelen en soms een beetje moe worden van die terugkerende vraag (na je veertigste wordt het minder, heb ik me laten vertellen ;-)).
Van vanzelfsprekendheid naar bewustwording
De manier waarop ik deze vraag heb ervaren, weerspiegelt mijn ontwikkeling op deze vraag. Tot mijn dertigste was ik er niet zo mee bezig. Ik ging er eigenlijk altijd vanuit dat ik op een dag moeder zou worden, net als de rest. Ik vroeg me niet af of ik dit wel wilde. Het was gewoon een logisch vervolg. Zoals ik eerder benoemde: kinderen krijgen is de norm. Inmiddels groeit het bewustzijn en stellen vrouwen zichzelf steeds vaker de vraag: “wil ik eigenlijk wel kinderen?” - of sterker nog: “wil ik moeder worden?”. Wat mij betreft zit er een wereld van verschil in deze twee vragen.
Van twijfel naar acceptatie
Richting de dertig werd de kinderwens-vraag steeds relevanter. In een lange relatie leek het een logische vervolgstap, maar vanwege gezondheidsproblemen niet vanzelfsprekend. Nadat de relatie overging, begon ik te twijfelen. Wilde ik het echt of was het slechts een verwachting die ik mezelf had opgelegd? Als single vrouw vond ik het een lastige en confronterende vraag. Toen ik opnieuw in een serieuze relatie kwam, leek het antwoord helder. Ik voelde een volle ‘ja’, niet wetend dat deze ‘ja’ ook gebaseerd was op het zoeken naar een veilige bedding buiten mezelf. Ook in deze relatie was het niet vanzelfsprekend en ervoer ik de vraag als pijnlijk en confronterend.
Ik voelde weerstand als de vraag werd gesteld: “Ik vraag toch ook niet waarom jij wél kinderen hebt?” Nu denk ik: waarom niet eigenlijk? De intentie achter een vraag is volgens mij vrijwel nooit confronterend bedoeld, maar vanuit nieuwsgierigheid of interesse. Waarom iemand wél voor kinderen heeft gekozen, is net zo’n inspirerende vraag.
Boeddhistische wijsheid
Toen de relatie overging, kwam de grote twijfel terug. Inmiddels bijna 35 jaar: wil ik dit eigenlijk wel? Een diepgaand innerlijk proces volgde. Hoe meer ik thuiskwam bij mezelf, hoe meer rust er op de vraag kwam. Ik zie steeds beter dat het krijgen van kinderen geen vanzelfsprekende of altijd bewuste keuze is. Soms loopt het leven anders: medische uitdagingen, ziekte of onverwachte wendingen.
Ik sprak hierover eens met Jan Geurtz. Wat hij zei, ben ik nooit vergeten: “We denken het leven te kunnen controleren en naar onze eigen hand te zetten. Het krijgen van een kind betekent het doorgeven van het leven. Waarom laten we dit dan niet ook over aan het leven?” Deze boeddhistische wijsheid - neither prevent nor make it happen - heeft me een tijd lang geholpen toen ik het antwoord nog niet wist.
De vraag opnieuw, een ander perspectief
Inmiddels heb ik weer een fijne relatie. Natuurlijk is deze vraag een veelbesproken onderwerp geweest - en nog steeds praten we erover. Toen ik afgelopen weekend de vraag van buitenaf kreeg, voelde ik hoe mijn houding ten opzichte van de vraag is veranderd. Het voelt niet meer confronterend of pijnlijk. Ik zie het nu als een mooie vraag; iemand is geïnteresseerd. Mijn antwoord ervoer hij als inspirerend.
Vragen zijn als kleine zaadjes die je om je heen kunt planten. De ontvanger kan het zaadje water geven, zodat het kan ontkiemen tot eigen inzichten of wijsheid.
Ruimte voor een ander pad
Mijn leven is anders gelopen dan ik had verwacht. Een gezin starten was voor mij niet vanzelfsprekend door verschillende redenen. Inmiddels geloof ik dat niets voor niets gebeurt. Laatst hoorde ik in een interview: “In iedere generatie zijn er vrouwen die geen kinderen krijgen. Zij zijn de lijm van de samenleving. Doordat zij niet in beslag worden genomen door een eigen gezin, kunnen zij er zijn voor anderen.”
Ik voel me dankbaar, omdat ik dit ook zo ervaar. Ik heb ruimte om me te wijden aan het spirituele pad. Ik heb ruimte om er te zijn voor anderen en naast hen te staan bij hoogte- en dieptepunten. Ruimte om de schoonheid van het leven te ervaren door te reizen, de natuur in te gaan en stilte op te zoeken. En ik heb ruimte om aan de rand van de maatschappij te staan en zo mijn eigen vrije pad te blijven bewandelen.
Ik hoop dat mijn verhaal een inspiratie kan zijn voor wie dan ook. En ik neem me voor om zelf deze vraag ook wat vaker te stellen: "waarom wil/heb jij wel kinderen?".