Ik vraag me weleens af wat de twee kanten van verlangens zijn. Er is zoveel over geschreven. Boeddha zegt: "onthechten van je verlangens is de sleutel naar stoppen met lijden en het vinden van geluk". Verlangens zorgen ervoor dat we steeds bezig zijn met wat er nog niet is, is zijn visie. Aan de andere kant: verlangen geeft ook hoop. Het geeft antwoord op waar we van dromen. En zo is het verlangen als een medaille, met twee verschillende kanten.
Perspectief
Verlangens zijn toekomstgericht. Het biedt perspectief. Vanuit deze kant kunnen we zeggen dat verlangen geluk brengt. Stel we zouden niets meer verlangen? We kijken niet meer ergens naar uit. Wat zouden we dan missen? Denk maar eens aan dat uitgelaten gevoel wanneer je ergens naartoe leeft. Het sprongetje dat je hart maakt als je denkt aan wat je graag wilt bereiken. Die verlangens geven een bepaald soort geluksgevoel.
Vervulde verlangens
En als het verlangen bereikt is, hoe lang geniet je dan van de vervulde verlangens? Ik denk dat daarin het antwoord ligt. Verlangens kunnen verdeeld worden in vervulde en onvervulde verlangens. We zijn geneigd om ons vooral te richten op het onvervulde verlangen. Het verlangen dat vervuld is laten we achter ons. Zo, die kunnen we afstrepen. What’s next? Terwijl we juist in het vervulde verlangen geluk en voldoening ervaren.
Wat hebben we werkelijk nodig?
De filosoof Epicurus maakt onderscheid in natuurlijke, noodzakelijke verlangens en niet-natuurlijke, niet-noodzakelijke verlangens. Geluk ligt in het bereiken van onze natuurlijke, noodzakelijke verlangens. Dit zijn de verlangens die ons van een ongemak bevrijden, zoals honger en dorst. Maar de belangrijkste zijn liefde en vriendschap, zegt Epicurus. De niet-natuurlijke, niet-noodzakelijke verlangens, zijn verlangens waarvan we nooit genoeg ervaren. Het streven naar steeds meer rijkdom, of steeds meer aandacht. Vooral social media doet hier een beroep op. Denk maar aan het verlangen naar steeds meer likes. Dat is waar ontevredenheid groeit. Ontevredenheid, doordat die verlangens nooit vervuld worden.
Onvervulde verlangens
De valkuil is als we alleen oog hebben voor onze onvervulde verlangens. We beseffen ons verlangen pas als het er niet meer is. We beseffen dat we liefde hebben ervaren, als we ons eenzaam voelen. We beseffen dat er vrijheid is, als we ons daarin beperkt voelen. We beseffen wat vriendschap betekent, als deze even ver weg lijkt te zijn. We genieten niet meer van wat om ons heen is en worden onverzadigbaar als het gaat om het vervullen van verlangens.
“Geluk is blijven verlangen naar wat je al hebt” - filosoof Augustinus.
Meer geluk in wat er is
Hoe zorgen we ervoor dat we meer geluk ervaren en genieten van onze vervulde verlangens? We denken vaak dat we daarvoor de situatie moeten veranderen. Maar laten we in plaats daarvan eens onze verlangens bevragen. Vraag jezelf af bij wat je verlangt:
Als dit verlangen uitkomt, is dat een garantie voor een gelukkig leven?
Als dit verlangen niet uitkomt, is dat een garantie voor een ongelukkig leven?
Vaak beseffen we dan dat een verlangen veel minder belangrijk is, dan we in eerste instantie dachten.
Twee kanten van de medaille
Kijk eens om je heen en richt je op de schoonheid van wat wel is. Van vrijheid, ook al lijkt dit met alle maatregelen te zijn afgenomen. Van liefde, ook al voelt het soms ver weg. Van lichtheid, op de dagen die zwaarder lijken te zijn. Kijk naar de andere kant van dezelfde medaille. Heb je het gevoel dat je vrijheid is afgenomen? Bedenk dan waar je wél vrij in bent. Mis je liefde in je leven? Voel dat liefde áltijd aanwezig is in jou. Neemt het donker in je toe? Kijk om je heen en richt je op dat wat lichtheid brengt.
Besef dat allebei de kanten van een medaille er altijd zijn. Het is net waar jij aandacht aangeeft.
Comments